Fenomena hakisan pantai di Terengganu bukanlah isu baharu, namun ia kembali menjadi perhatian setelah kajian pakar menyatakan bahawa projek tambakan laut untuk memperbesar Lapangan Terbang Sultan Mahmud (LTSM) pada 2009 menjadi penyebab utama kerosakan kritikal di kawasan pesisir pantai negeri ini.
Fakta ini mencetuskan perdebatan hangat di kalangan masyarakat, pakar, dan pemimpin tempatan, terutama apabila pihak tertentu menafikan kaitan projek tersebut dengan hakisan yang semakin memburuk.
Projek Tambakan Laut dan Hakisan Pantai
Pakar telah lama memberi amaran tentang kerentanan pantai Terengganu terhadap hempasan ombak kuat, terutama sepanjang musim monsun.
Pantai yang panjang dan lurus menjadikannya lebih terdedah kepada hakisan semula jadi, namun aktiviti pembangunan seperti tambakan laut tanpa perancangan rapi hanya mempercepatkan kerosakan ekosistem.
Menurut simulasi yang dijalankan Universiti Malaysia Terengganu (UMT) pada 2010, kira-kira 42.6 meter kawasan darat di antara Tok Jembal hingga Teluk Ketapang telah terhakis selepas pembesaran landasan LTSM.
Laporan Sinar Harian pada 2014 turut memberi amaran bahawa pantai-pantai di kawasan ini berisiko “hanyut” sepenuhnya dalam tempoh 15 tahun.
Kini, ramalan itu hampir menjadi kenyataan, dengan kesan hakisan semakin ketara menjelang 2025.
Dr. Mohammad Fadhlli, Penyelidik Kejuruteraan Kelautan dari UMT, menegaskan bahawa pembesaran lapangan terbang telah mengubah ekosistem semula jadi kawasan pesisir pantai, menyebabkan hakisan yang tidak dapat pulih secara semula jadi selepas musim monsun.
Kajian ini disokong oleh Konvensyen Pakar di Universiti Kebangsaan Malaysia (UKM) pada 2013, yang mengesahkan bahawa tambakan laut untuk projek pembesaran landasan LTSM menjadi punca utama hakisan pantai yang semakin kritikal.
Kesan Jangka Panjang dan Amaran Pakar
Hakisan pantai yang tidak terkawal bukan sahaja memusnahkan kawasan pesisir, tetapi turut memberi kesan kepada infrastruktur dan keselamatan penduduk setempat.
Dr. Edlic Sathiamurthy dari UMT memberi amaran bahawa tanpa tindakan pencegahan yang serius, kawasan UMT sendiri mungkin tenggelam menjelang 2020, akibat perubahan besar pada garis pantai ekoran pembinaan di LTSM.
Pakar turut menjelaskan bahawa hakisan semula jadi biasanya pulih selepas musim monsun, tetapi pembangunan pesisir pantai yang tidak terkawal menyebabkan proses pemulihan ini terganggu.
Aktiviti manusia yang ‘rakus’ telah mempercepatkan hakisan, menjadikan kerosakan lebih parah dan meluas.
Polemik dan Penafian Pihak Tertentu
Walaupun kajian dan data pakar telah jelas mengaitkan projek pembesaran LTSM dengan hakisan pantai, masih terdapat pihak yang menafikan fakta ini.
Beberapa individu mendakwa bahawa hakisan hanya mula berlaku pada 2017, bukan selepas projek tambakan laut.
Ada juga yang memberi alasan bahawa hakisan turut berlaku di negeri dan daerah lain tanpa adanya lapangan terbang.
Namun, jawapan mudah yang diberikan oleh pakar adalah bahawa hakisan di kawasan berdekatan lapangan terbang lebih teruk berbanding kawasan lain.
Kajian mendapati Kuala Terengganu mengalami hakisan paling kritikal, manakala kawasan lain turut terkesan tetapi dalam skala yang lebih kecil.
Desakan Penyelesaian dan Tindakan Kerajaan
Rakyat Terengganu kini mendesak kerajaan negeri untuk segera bertindak menangani isu ini.
Kerajaan Persekutuan turut diharapkan menyalurkan peruntukan bagi menyelesaikan masalah hakisan yang telah menjadi ancaman besar kepada kawasan pesisir pantai.
Sebagai langkah awal, pakar mencadangkan usaha pemulihan pantai melalui kaedah pemuliharaan ekosistem, pembinaan benteng ombak, dan pelaksanaan projek tambakan yang lebih terkawal.
Pada masa yang sama, pendekatan jangka panjang perlu dirangka untuk memastikan pembangunan pesisir pantai dilakukan secara lestari tanpa mengorbankan alam sekitar.
Kesimpulan
Hakisan pantai di Terengganu adalah isu serius yang memerlukan perhatian segera.
Projek tambakan laut untuk pembesaran LTSM jelas memberi kesan besar kepada ekosistem pantai, dan ia tidak boleh dipandang ringan.
Sebarang penafian terhadap fakta ini hanya akan menambah kekeliruan dan melambatkan usaha pemulihan.
Kerjasama antara kerajaan negeri, persekutuan, pakar, dan masyarakat adalah kunci untuk memastikan keindahan pantai Terengganu dapat dikekalkan untuk generasi akan datang.