Pembaharuan bandar merupakan satu keperluan dalam memastikan pembangunan sesebuah negara terus berkembang seiring dengan arus kemodenan.
Namun, di sebalik transformasi fizikal yang dirancang, wujud kebimbangan mengenai nasib penduduk asal, khususnya golongan Melayu yang mendominasi kawasan-kawasan setinggan di bandar-bandar utama di Malaysia seperti Kuala Lumpur.
Kehodohan Bandar dan Keperluan Pembaharuan
Kebanyakan bandar lama di seluruh dunia, termasuk Malaysia, tidak terlepas daripada kewujudan kawasan-kawasan setinggan yang miskin dan kurang terurus.
Kawasan ini sering kali dilabel sebagai buruk dan hodoh, sekali gus mencacatkan imej bandar moden.
Oleh itu, usaha pembaharuan bandar menjadi agenda penting bagi memastikan persekitaran bandar yang lebih bersih, tersusun, dan kondusif.
Kuala Lumpur sebagai ibu negara tidak terkecuali daripada fenomena ini.
Kawasan setinggan di bandar ini kebanyakannya dihuni oleh penduduk Melayu yang berpendapatan rendah.
Namun, proses pembaharuan yang dilaksanakan sering kali menimbulkan dilema apabila penduduk asal terpaksa keluar bagi memberi laluan kepada pembangunan projek perumahan dan komersial yang lebih mewah.
Implikasi Sosial dan Politik Pembaharuan Bandar
Apabila kawasan-kawasan setinggan dibangunkan semula dengan projek perumahan yang mewah, harga rumah dan sewaan yang tinggi menjadi halangan utama bagi penduduk asal untuk kembali menetap di kawasan tersebut.
Akibatnya, populasi Melayu di bandar semakin berkurangan, dan ini secara tidak langsung menghakis usaha Allahyarham Tun Abdul Razak yang berhasrat memperbanyakkan bilangan penduduk Melayu di kawasan bandar.
Situasi ini membangkitkan kebimbangan tentang nasib penduduk Melayu yang berpotensi dipinggirkan dari arus pembangunan bandar.
Jika pembaharuan bandar dilaksanakan tanpa mengambil kira kepentingan sosioekonomi penduduk asal, jurang pemilikan hartanah antara kaum akan semakin melebar.
Dalam jangka panjang, keadaan ini boleh menjejaskan kestabilan politik apabila bilangan penduduk Melayu di bandar semakin berkurangan, sekali gus mengurangkan pengaruh politik mereka di kawasan bandar.
Pengajaran daripada Model Singapura
Dr. Mahathir Mohamad turut menyorot model pembangunan bandar yang dilaksanakan di Singapura sebagai contoh yang perlu diberi perhatian.
Di republik tersebut, kawasan perkampungan Melayu diambil alih untuk pembangunan pangsapuri mewah.
Penduduk asal pula dipindahkan ke kawasan lain secara berselerak, menyebabkan mereka hilang identiti dan kekuatan komuniti.
Akibat daripada polisi ini, penduduk Melayu di Singapura menjadi minoriti yang tersebar di kawasan perumahan yang didominasi oleh bukan Melayu.
Keadaan ini bukan sahaja menjejaskan kekuatan politik mereka, tetapi juga menghapuskan ikatan sosial yang sekian lama wujud dalam komuniti tersebut.
Pembangunan Bandar yang Inklusif dan Berimbang
Pembaharuan bandar sememangnya perlu bagi memastikan kemajuan dan daya saing negara.
Namun, pelaksanaannya harus dilakukan secara berimbang dan inklusif tanpa meminggirkan penduduk asal.
Pendekatan yang lebih adil dan berpaksikan kesejahteraan rakyat perlu diutamakan.
Antara langkah yang boleh diambil termasuklah membina perumahan mampu milik dalam projek pembangunan semula, memastikan penduduk asal mendapat keutamaan dalam pemilikan unit perumahan, serta menyediakan insentif khas kepada golongan berpendapatan rendah.
Dengan cara ini, pembangunan fizikal dapat dilaksanakan tanpa mengorbankan hak dan kesejahteraan penduduk asal.
Kesimpulan
Pembaharuan bandar bukan sekadar tentang transformasi landskap fizikal, tetapi juga menyentuh soal hak, identiti, dan masa depan penduduk asal.
Dalam mengejar arus kemodenan, penting bagi pihak berwajib memastikan setiap lapisan masyarakat mendapat manfaat daripada pembangunan yang dirancang.
Dengan pendekatan yang adil dan berimbang, pembangunan bandar dapat menjadi pemangkin kepada perpaduan kaum dan kemakmuran bersama, bukannya medan pemisahan sosial dan politik.