Parti Islam Se-Malaysia (PAS) memperoleh 2,259,353 undi pada pilihan raya umum 2022.
Ini adalah 14.5% daripada mereka yang keluar mengundi pada PRU15, dan apabila digabungkan dengan rakan sepasukan Perikatan Nasional (PN) mereka Bersatu, membentuk 30.07% undi agregat.
PAS memenangi 43 kerusi di parlimen, yang menjadikan PAS sebagai parti tunggal terbesar di Dewan Rakyat.
Pada pilihan raya negeri yang akan datang, ada kemungkinan PAS akan memenangi sapuan bersih di Kelantan dan Terengganu.
PAS juga mungkin menang dengan majoriti besar di Kedah.
Masyarakat adalah nadi PAS
Tidak seperti parti politik lain, PAS berasaskan komuniti kampung, di sepanjang pantai timur, dan dari Perlis sehingga ke Johor.
Kampung-kampung PAS boleh dikenal pasti dengan mudah oleh bendera ikonik PAS yang berkibar di seluruh kampung.
Kampung-kampung ini terdiri daripada masjid, sekolah, tadika, dan kedai komuniti PAS.
Kampung-kampung ini biasanya mempunyai hubungan yang sangat erat, di mana etika berpakaian bertemakan Melayu-Arab.
Komuniti ini dianjurkan atas dasar kerjasama, dengan perjumpaan kampung yang kerap.
Oleh itu, komuniti PAS mempunyai norma sosial yang kuat, yang sebahagian besarnya mematuhinya.
Mereka menghormati pemimpin kampung, dan selalunya mengikut tanpa sangkaan.
Kampung-kampung ini telah membangun selama beberapa dekad.
Kampung-kampung PAS mengikut hierarki sosial Melayu tradisional, di mana pemimpin semula jadi adalah guru agama, yang telah mengambil alih daripada bapa dan datuk sebelum mereka.
Bentuk organisasi ini terbentang dari Selatan Thailand hingga Ambon di Indonesia.
Di Kelantan dan Terengganu, pihak berkuasa negeri telah menambah sistem negeri yang melantik Penghulu Kampong, atau ketua kampung di seluruh masyarakat yang tinggal di negeri yang ditadbir PAS.
Penghulu ini berhubung dengan jentera politik parti.
Mereka menyelaras, mengumpul dan menyebarkan maklumat antara kampung dan parti.
PAS telah memberi banyak penekanan untuk membangunkan asas pendidikan yang meluas.
Ini bermula dengan prasekolah.
Sekolah PASTI, seperti namanya, telah ditubuhkan di seluruh semenanjung dan mempunyai kira-kira 125,000 pelajar.
Selepas sekolah PASTI, kanak-kanak boleh berpindah ke sekolah rendah agama, dipanggil sekolah SRITI.
Selepas sekolah rendah, PAS membangunkan sekolah menengah, dipanggil sekolah SMITI.
Ini telah mewujudkan sistem pendidikan selari, di samping sekolah kerajaan persekutuan.
Walaupun PAS tidak mempunyai universiti sendiri, kebanyakan kampus universiti awam mempunyai Persatuan Mahasiswa Islam.
Menggunakan aparat negara untuk menyokong teologi PAS
Di negeri yang dikuasai PAS, aparat pentadbiran negeri menyebarkan teologi PAS ke masjid.
Jabatan agama negeri melatih iman, guru agama, dan kakitangan negeri lain untuk menyampaikan mesej PAS.
Teologi PAS disebarkan melalui khutbah Jumaat, atau kuliah setiap minggu.
Ini mewujudkan budaya PAS, dan sangat mempengaruhi pemikiran individu, melalui rasa akur, dalam masyarakat.
Dari kampung ke negara
PAS sebagai sebuah parti politik sangat celik teknologi, dan menggunakan media sosial sebagai platform untuk mendekati golongan muda.
PAS juga menganjurkan acara berorientasikan belia untuk disertai oleh golongan muda.
Ini mewujudkan rasa setiakawan yang mendalam, dan membuat hubungan melalui rangkaian.
Ini lebih jauh daripada paradigma politik.
Perkara di atas boleh digunakan apabila pilihan raya timbul.
Komuniti akan digunakan untuk kempen, dan golongan muda dicapai melalui kumpulan aktiviti PAS.
Jentera negeri meletakkan propaganda pilihan raya PAS melalui masjid, manakala media sosial boleh mencapai kumpulan sasaran di seluruh negara.
Selama bertahun-tahun, PAS telah belajar dengan baik daripada rakan pakatan terdahulu cara berkempen.
Melalui kerjasama dengan PKR dan DAP melalui Pakatan Rakyat, dan Perikatan Nasional (PN), PAS telah dapat membangunkan teknik kempen pilihan raya yang sangat canggih.
Kerjasama ini telah membawa PAS dari pantai timur ke seluruh semenanjung sekarang.
Hari ini, PAS boleh dianggap sebagai rakan kongsi kanan PN, dan akan bertanding majoriti kerusi pada pilihan raya negeri akan datang.
PAS akan memanfaatkan dirinya dengan Bersatu untuk mendekati dan mendapatkan sokongan daripada kohort pengundi Melayu, di kawasan separuh bandar di Selangor dan Pulau Pinang, di mana ia tidak pernah menang sebelum ini.
Untuk meluaskan pengaruh pilihan raya parti itu, PAS mesti bersaing sedikit sebanyak menentang PKR dan Amanah, untuk memenangi undi ‘kumpulan tidak pasti’ orang Melayu, yang bukan pro-PAS atau Pro-PH.
Ini mewakili sehingga 15% daripada pengundi.
Objektif utama PAS adalah untuk memenangi Selangor, di mana jika berjaya, boleh melaksanakan formula yang telah digunakan dengan jayanya di negeri-negeri yang ditadbirnya.
PAS tahu lama kelamaan kaedahnya boleh mendapat persetujuan daripada ramai orang Melayu.
Ini akan memudahkan PAS menjadi parti politik utama dalam jangka masa panjang.
Kesilapan besar ialah menganggap PAS adalah parti ekstremis.
Aparatur PAS sudah wujud dalam birokrasi persekutuan, sekolah, universiti, dan JAKIM.
Kepimpinan PAS tahu ia mesti mencapai kohort Melayu di luar kawasan Melayu dan memenangi sokongan yang mencukupi untuk memenangi kerajaan persekutuan dalam jangka panjang.
PAS berkempen atas teologi, bukan dasar.
Inilah sebabnya pentadbiran Anwar cuba menunjukkan kelayakan Islamnya.
Satu-satunya perlawanan untuk PAS ialah UMNO di kawasan Melayu.
Bagaimanapun, UMNO mengalami kekecewaan besar-besaran terhadap kepimpinan parti, yang dicerminkan dalam prestasi buruk mereka pada PRU15.
Bagi PAS, ada masa depan politik yang optimistik.
Murray Hunter