Perikatan Nasional (PN) akan bertanding di semua 235 kerusi di 6 negeri.
PAS memperuntukkan lebih separuh daripada peruntukan kerusi dengan 126 kerusi, Bersatu 83 kerusi, dan Gerakan dengan 36 kerusi.
PN akan menggunakan logo PAS semasa kempen untuk Terengganu dan Kelantan.
Kerajaan campuran masih perlu memuktamadkan peruntukan kerusi.
Peratusan keluar mengundi pada pilihan raya negeri dijangka lebih rendah berbanding PRU15.
Sekitar 60% hingga 70% dijangka berubah, yang mungkin memihak kepada PN.
Menyelamatkan Selangor
Orang gasar di pintu pagar
Negeri Selangor adalah permata mahkota semenanjung.
Selangor terdiri daripada empat bandar utama Shah Alam, Klang, Kajang, dan Petaling Jaya.
Selangor juga mempunyai beberapa kawasan luar bandar dan pesisiran pantai yang menjadikan negeri ini agak menyerupai Malaysia luar bandar.
Selangor mempunyai kedua-dua industri dan pertanian, dan penduduk negeri itu telah merangkak melebihi 7 juta orang.
Apabila Pakatan Rakyat ketika itu merampas negeri itu semasa Tsunami pilihan raya 2008, ia mencetuskan gelombang kejutan melalui kerajaan persekutuan Barisan Nasional ketika itu, sebahagiannya membawa kepada kejatuhan perdana menteri ketika itu Abdullah Ahmad Badawi.
Maju ke tahun 2023, Pakatan Harapan kini berkongsi kerajaan persekutuan dengan Barisan Nasional, GPS dari Sarawak, dan Selangor mempunyai 49 daripada 56 kerusi di DUN.
Penggal parlimen negeri berakhir pada 26 Jun, dan mesti ada pilihan raya sebelum 25 Ogos 2023.
Ramai percaya pilihan raya ini mungkin berlaku, seawal Mei.
Suasana di pihak Pakatan berbeza-beza, dari keyakinan tinggi hingga keprihatinan mendalam terhadap pilihan raya akan datang.
Bagaimanapun, berdasarkan corak pengundian persekutuan, yang digelar sebagai ‘gelombang hijau’ semasa pilihan raya umum lalu, Selangor bakal terjejas teruk.
Persoalan besarnya ialah sejauh mana?
Faktor yang muncul
Terdapat beberapa faktor baharu yang mungkin mempengaruhi keputusan pilihan raya negeri akan datang yang tidak wujud semasa PRU15.
- Populariti rendah ‘kerajaan campuran’: Semakin lama pentadbiran Anwar semakin cepat kehilangan populariti.
Garis kasar untuk mereformasi SOSMA, pelantikan Nurul Izzah sebagai penasihat ekonomi kepada bapanya, telah mengecewakan ramai penyokong.
Kehadiran Zahid sebagai timbalan perdana menteri mencemarkan pentadbiran.
Mana-mana bulan madu untuk Anwar hilang dengan cepat.
Ada kemungkinan harapan untuk pentadbiran Anwar bertukar menjadi perasaan putus asa, di mana pengundi menghidupkan kerajaan seperti yang berlaku dalam pilihan raya kecil semasa kerajaan Pakatan lalu.
Pakatan kalah 5 kali berturut-turut pada 2019.
Kita mesti ingat apabila calon MCA Wee Jeck Seng kehilangan kerusinya di Tanjong Piai kepada Pakatan semasa PRU14 pada 2018, hanya untuk memenangi semula kerusinya dengan majoriti 15,086 undi pada pilihan raya kecil 2019.
Pusingan sebegitu akan menghapuskan sepenuhnya kerajaan Selangor dan menyaksikan kerajaan Perikatan Nasional di Shah Alam.
- Kesan Zahid: Ramai yang bercakap tentang ‘gelombang hijau’ dalam PRU15.
Namun, berapa banyakkah hasil yang benar-benar disebabkan oleh kesan Zahid?
Ramai yang melihat prestasi buruk UMNO dalam pilihan raya umum sebagai pengundi menolak rasuah dalam UMNO.
Ahmad Zahid Hamidi menikmati bulan madu singkat dengan pengundi Pakatan kerana usahanya dalam pembentukan kerajaan Anwar.
Bagaimanapun, tindakannya untuk menangguhkan pemilihan parti untuk dua jawatan teratas, dan pemecatan mereka yang menentangnya dalam parti, membawa kepada perpindahan besar daripada UMNO ke Bersatu.
Zahid masih perlu menghadapi harinya di mahkamah atas lebih banyak tuduhan rasuah, yang akan mengingatkan orang ramai tentang rasuah.
Tidak boleh berbohong rendah untuknya.
Zahid akan terus menjadi liabiliti pilihan raya, yang akan dibayar mahal oleh Anwar dan PKR.
Yang benefaktor ialah Bersatu, terutamanya di kerusi yang akan dicuba dan dipertahankan oleh UMNO.
- Faktor Azmin: Ini tidak diketahui dan sangat kompleks.
Azmin Ali berazam untuk pulih daripada kekalahan pilihan raya persekutuan, dan kembali kepada tugas lamanya sebagai ketua menteri yang disandangnya antara 2014-18, mengetuai kerajaan PN.
Dia mempunyai peti perang yang besar untuk dibelanjakan.
Azmin mungkin terpaksa bekerja keras untuk mengekalkan kerusinya sendiri di Bukit Antarabangsa atau berpindah ke kerusi yang lebih selamat.
Bagaimanapun, beliau amat dihormati sebagai ketua menteri dan mempunyai sedikit pengaruh di negeri ini, walaupun beliau dilihat sebagai pelapis politik di kawasan lain.
Kepada kawasan Melayu di Selangor, Azman telah setia kepada ‘perjuangan Melayu’.
Ini tidak bermakna Azmin tidak tercalar.
Beliau dikalahkan oleh ketua menteri yang lalu, Amirudin Shari di kerusi parlimennya di Gombak pada pilihan raya umum lalu.
Mengukur faktor Azmin akan menjadi sangat menarik.
Kemenangan besar akan memperlihatkan Azmin sebagai generasi politik berteraskan Melayu.
Kehilangan boleh menghantarnya ke dalam belantara politik.
- Beberapa faktor lain: Apa yang dilakukan oleh pentadbiran Anwar sebelum pilihan raya negeri Selangor akan mempengaruhi keputusan.
Adakah Anwar akan konsisten dengan Malaysia Madani?
Adakah bajet 2023 akan dirangka dalam fikiran untuk pilihan raya negeri akan datang?
Bagaimanakah ketua menteri semasa Amirudin akan melaksanakan tugasan itu, menghadapi pemilihan pertamanya sebagai pemimpin?
Apakah yang akan berlaku kepada Bersatu dalam skandal dana parti yang ditimbulkan?
Masih banyak lagi yang perlu dikeluarkan, dan ini boleh menjadi faktor utama dalam pilihan raya akan datang.
Akaun bank Bersatu yang terbongkar dengan cepat dan skandal perolehan vaksin boleh menjadi pengubah permainan dalam pilihan raya akan datang.
- Undi belia: Ini kali pertama demografi UNDI18 akan mengundi dalam pilihan raya negeri Selangor.
Undian UNDI18 di Selangor sepatutnya memberi manfaat kepada PN dalam kerusi yang sedang bermain untuk berubah.
Ini boleh memberi PN lagi 3-5 peratus sokongan di bilik mengundi.
Masih banyak masa politik sebelum pilihan raya Selangor, yang boleh memesongkan fikiran pengundi ke mana-mana arah.
Kami hanya boleh membuat spekulasi mengenai kemungkinan keputusan, berdasarkan andaian yang kami buat tentang apa yang ada dalam fikiran pengundi pada hari pilihan raya.
Isu pertama ini ialah mengelak pertandingan tiga penjuru antara Pakatan dan UMNO.
Terdapat banyak yang mencadangkan kedua-dua kumpulan akan berdepan pengundi atas platform ‘kerajaan campuran’.
Ini mungkin tidak menguntungkan Pakatan, dengan UMNO dicemari oleh faktor Zahid.
UMNO perlukan Pakatan lebih daripada Pakatan perlukan UMNO di Selangor.
Akan ada kerumitan besar dalam membuat sebarang perjanjian peruntukan kerusi.
UMNO tidak memenangi mana-mana kerusi parlimen di Selangor pada pilihan raya umum, dan kerusi DUN yang dipegang sekarang, termasuk Sungei Air Tawar, Sungei Panjang, Hulu Bernam, Sungei Burong, dan Semenyih semuanya kelihatan terancam tumbang.
Di samping itu, dengan bekas ketua Umno Selangor Nor Omar dipecat daripada parti, boleh diandaikan ramai ahli akar umbi UMNO hanya akan bertanding dalam pilihan raya negeri akan datang.
UMNO adalah liabiliti kepada Pakatan.
Rundingan antara Pakatan dan UMNO mesti diadakan dengan mengambil kira realiti di atas.
Bersatu dan PAS mengintai kerusi ini.
Ramalan
Pada masa ini, Pakatan dan UMNO memegang 49 kerusi di antara mereka. PN memegang 7 kerusi. DAP sepatutnya memegang sebahagian besar, jika tidak semua kerusi mereka.
Bagaimanapun, kepimpinan DAP merancang satu lagi pembersihan penyokong parti lama seperti Ronnie Liu daripada barisan calon mereka.
Ronnie memenangi kerusi Sungei Pelek dengan majoriti 6,586 undi.
Ketiadaan Ronnie mungkin meletakkan kerusi majoriti Melayu dalam bahaya kepada DAP, yang akan sangat memihak kepada PN.
PRK Padang Serai, yang diadakan sejurus selepas pilihan raya umum menyebabkan 80% pengundi Melayu menyokong PN.
Bukti anekdot menunjukkan masyarakat India kecewa dengan hanya seorang India sahaja dalam kabinet Anwar.
Ini boleh menyebabkan penghapusan pada kerusi Pakatan, di mana Bukit Malawati, Jeram, Kuang, Taman Templer, Hulu Damansara, Kota Damansara, Kota Anggrik, dan Batu Tiga, yang terancam.
Kepimpinan PN yakin dapat memenangi 33 daripada 56 kerusi, yang akan memenangi kerajaan Selangor.
Bagaimanapun, kemungkinan besar Pakatan-UMNO akan memegang 31 kerusi, manakala PN akan memenangi sekitar 25 kerusi.
Keputusan ini selaras dengan corak pengundian pada pilihan raya umum lalu, masih membenarkan Pakatan memegang kerajaan dengan majoriti yang berkurangan.
Jika kerusi seperti Morib, Senenta, Permatang, dan Batang Kali jatuh, maka kemungkinan besar PN akan memenangi negeri itu.
Menyelamatkan Selangor sepatutnya menjadi keutamaan Pakatan.
Kebimbangannya ialah Pakatan mungkin terlalu yakin.
(Di tulis pada 18hb. Febuari 2023)
Pertempuran untuk Pulau Pinang
PH akan memegang Citadel
Tarikh pilihan raya terkini yang mungkin untuk Pulau Pinang ialah 1 Oktober, walaupun ia mungkin diadakan sebelum itu.
Perikatan Nasional (PN) menghampiri enam pilihan raya negeri yang akan datang dengan agresif.
PN akan pegang Kelantan, dan Terengganu.
Ia akan menyatukan Kedah lebih jauh, dan mempunyai beberapa pertunjukan di Negeri Sembilan.
Selangor akan menjadi battle Royale, dengan Pakatan Harapan dan UMNO dijangka menang dengan majoriti yang berkurangan.
PN berharap ‘gelombang hijau’ akan berlaku dalam pilihan raya negeri akan datang.
Walau bagaimanapun, Pulau Pinang akan menjadi kes yang sangat berbeza, dengan beberapa faktor lain yang akan mempengaruhi keputusan.
Kembali pada Tsunami pilihan raya 2008, pembangkang Pakatan Rakyat ketika itu merampas kuasa dengan memenangi 29 daripada 40 kerusi di Dewan Undangan Negeri Pulau Pinang.
Pembangkang pimpinan Lim Guan Eng mengalahkan Barisan Nasional, yang kehilangan 27 kerusi.
Gerakan, MCA, dan MIC telah dihapuskan sepenuhnya.
UMNO ditinggalkan dengan 11 kerusi dan menjadi pembangkang.
Pada 2018, Pakatan Harapan mengukuhkan kuasanya dengan memenangi 37 kerusi dalam dewan undangan, kehilangan empat wakil selepas Sheraton Putsch pada Februari 2020.
PH akan menghadapi pilihan raya akan datang dengan 35 kerusi (termasuk 2 daripada UMNO).
PAS hanya mempunyai satu kerusi (Kepala Batas) dalam dewan undangan semasa.
Terdapat juga 4 kerusi kosong (Bertam, Seberang Jaya, Sungei Acheh, dan Telok Bahang), dengan Speaker menggunakan kuasanya di bawah undang-undang anti lompat parti Pulau Pinang.
Pulau Pinang adalah kubu DAP
1.7 juta penduduk Pulau Pinang semakin tua dan semakin berkurangan.
Pulau Pinang secara tradisinya dianggap sebagai negeri yang dikuasai orang Cina, tetapi kini populasi Melayu dan Cina rata-rata mencapai 40 peratus setiap satu, dengan masyarakat India menyumbang 10 peratus.
Di Pulau Pinang, terdapat 18 kerusi, yang kebanyakannya didominasi kaum Cina, dengan pengecualian Bayan Lepas, Pulau Betong, Telok Bahang, dan Batu Muang.
Kebanyakan kerusi yang dikuasai kaum Cina dipegang oleh DAP atau PKR dengan majoriti besar dan amat selamat.
Kerusi seperti Bukit Tambun, Bukit Tengah dan Perai mempunyai populasi India yang tinggi dan boleh dipengaruhi oleh sebarang perubahan arah aliran undi India.
Di tanah besar pula, terdapat 22 kerusi yang didominasi orang Melayu, kecuali Bagan Jermal, Bagan Dalam, Perai, Padang Lalang, Berapit, dan Jawi.
Justeru, boleh dijangka DAP dan PKR hampir pasti akan memegang sekurang-kurangnya 26 kerusi.
PAS akan memegang Penaga, di bahagian utara tanah besar, dan PN harus mengambil Permatang Pasir, Beragan, dan Sungei Acheh, dan mempunyai peluang yang sangat baik di Bayan Lepas, dan Telok Bahang, memberikan PN 6 kerusi.
Itu meninggalkan 8 kerusi, yang terlalu sukar untuk dikatakan.
Ini termasuklah Bertam, Pinang Tunggal, Sungei Dua, Telok Ayer Tawar, Seberang Jaya, Peranti, Sungei Bakap, dan Pulau Betong.
Walaupun PH tidak memenangi mana-mana kerusi yang ketat ini, mereka masih boleh membentuk kerajaan dengan majoriti mudah.
Bagaimanapun, jika PN boleh memenanginya, itu akan memberi mereka tentangan sehingga 14 kerusi dalam dewan undangan baharu.
Potensi Kejutan
Penahanan Muhyiddin Yassin atas tuduhan rasuah baru-baru ini boleh menimbulkan ‘kesan Abah’, seperti yang dilihat dengan Najib Razak dalam pilihan raya Negeri Johor tahun lalu.
Jika kesan ini berlaku, maka PN mungkin berprestasi lebih baik di tempat duduk yang ketat.
Jika undi India sama ada menentang PH atau gagal mengundi, ini boleh merugikan PH.
Gerakan merancang untuk bertanding di 3 kerusi yang mereka sandang sehingga pilihan raya negeri 2008.
Ini termasuklah Pantai Jerejak, Batu Uban, dan Batu Muang.
Dengan peratusan pengundi Cina yang sederhana di setiap kerusi, Gerakan mungkin akan dihukum kerana bekerjasama dengan PN, (sebaliknya dengan ‘kesan Abah’).
Isu lain
Pengundi adalah sofistikated di Pulau Pinang dan mempunyai pemahaman yang jelas tentang isu negeri berbanding persekutuan.
Pulau Pinang telah dijalankan dengan munasabah, bagaimanapun, terdapat beberapa usaha yang dilakukan oleh akar umbi terhadap apa yang kadangkala dianggap sebagai keangkuhan oleh pentadbiran negeri.
Kita hanya akan tahu betapa kuatnya perasaan ini dengan keputusan pada malam pilihan raya.
Dalam pilihan raya negeri ini, DAPlah yang akan menyokong PKR, yang sedang melalui sebahagian ketidakpopularan ketika ini.
Ini akan menjadi mesej kuat kepada perdana menteri Anwar Ibrahim tentang kepentingan DAP dalam menyokong pentadbirannya.
34 kerusi akan menjadi kemenangan besar bagi PH di Pulau Pinang.
26 kerusi pasti mengecewakan.
Begitu juga, 6 kerusi untuk PN sepatutnya dijangka, tetapi 14 kerusi akan memberi kepercayaan kepada faktor ‘gelombang hijau’.
Pulau Pinang akan menjadi negeri yang menarik untuk disaksikan.
(Ditulis pada 20hb. Mac 2023)
Kedah akan menjadi satu lagi kubu kuat PAS
Utara akan menjadi hijau yang kukuh selepas pilihan raya negeri akhir tahun ini dan Pakatan Harapan menghadapi kekalahan.
Kedah dijangka menjadi satu lagi kubu kuat PAS pada pilihan raya negeri akan datang.
Ini bermakna Kelantan, Terengganu, Perlis, dan Kedah semuanya akan mempunyai kerajaan pimpinan PAS, yang membawa kepada potensi dinamik baharu dalam landskap politik Malaysia.
Dengan Perikatan Nasional (PN) mencapai 55.96% undi agregat di kerusi persekutuan di Kedah semasa pilihan raya umum lalu, tidak ada faktor nyata yang menunjukkan undi akan berbeza semasa pilihan raya negeri akan datang.
Jika itu berlaku maka kerajaan campuran PN akan menguasai majoriti dua pertiga dalam dewan perundangan baharu.
5 tahun bergolak di DUN
Pada 2018, Pakatan Harapan dengan Mukhriz Mahathir menerajui Kedah, berjaya memenangi 18 kerusi dalam 36 kerusi DUN itu.
Umno yang pernah memerintah melalui Barisan Nasional kehilangan 17 kerusi, dengan sembilan kerusi kepada Pakatan Harapan (PH) dan lapan kepada PAS, memberikan mereka 15 kerusi.
Umno hanya tinggal tiga kerusi.
Mukhriz bagaimanapun dijemput untuk membentuk kerajaan.
Tanpa sebarang majoriti, pentadbiran Mukhriz ditakdirkan mengalami ketidakstabilan sejak awal penggalnya dalam kerajaan.
Pertukaran gabungan parti dalam DUN Kedah adalah hasil daripada acara persekutuan.
Tindakan Sheraton, yang menjatuhkan pentadbiran PH pada Februari 2020, meletakkan Mukhriz dalam kedudukan yang tidak boleh dipertahankan sebagai menteri besar.
Beliau kekal di pejabat dengan sokongan ADUN sehingga Robert Ling, wakil rakyat Sidam, dan Azman Nasrudin, wakil rakyat Lunas, turun padang untuk menjadi calon bebas, dan kemudiannya menyertai Bersatu.
Mukhriz meletak jawatan pada Mei 2020, menyebabkan PAS membentuk pakatan dengan Bersatu dan Sanusi Nor menjadi menteri besar baharu.
Perhimpunan sekarang terdiri daripada 21 ADUN PN, di mana 15 daripada PAS dan enam daripada Bersatu.
Umno dan Pejuang masing-masing mempunyai dua Adun dan PH mempunyai 10, lima daripadanya PKR, tiga Amanah, dan dua DAP.
Satu kerusi, Gurun, kosong apabila Johari Abdul menjadi speaker Dewan Rakyat.
Satu penghapusan untuk Umno dan PH
PN berkemungkinan memenangi sekurang-kurangnya 26 kerusi pada pilihan raya negeri akan datang.
Ia akan berpegang kepada kerusi tradisinya, merampas dua kerusi Pejuang – Jitra dan Anak Bukit – dan dua kerusi Umno – Sungai Tiang dan Guar Chempedak.
Then it will depend upon how many PH seats it can win, where seats like Ayer Hangat, Kota Siputeh, Bukit Kayu Hitam, Kubang Rotan, Pengkalan Kundor, Bukit Selambau, Kulim, and Bandar Baharu will all be in play.
Dalam senario paling optimistik untuk PN, ia boleh memenangi 32 kerusi dalam dewan baru, meninggalkan PH dengan tiga.
Jika PH boleh memegang kerusi dalam permainan, maka ia boleh kembali ke perhimpunan dengan kira-kira 10 ahli.
PH sepatutnya memegang Suka Menanti dan Kota Darul Aman, dan memenangi semula Lunas dan Gurun.
Faktor pilihan raya berkaitan Kedah
Pengaruh Umno di Kedah hampir terhapus pada pilihan raya negeri 2018, di mana ia kehilangan kerajaan dan hanya mengekalkan tiga kerusi.
Oleh itu, Umno tidak seharusnya menjadi faktor utama dalam pilihan raya, melainkan Pengerusi PH Anwar Ibrahim memperuntukkan Umno lebih daripada dua atau tiga kerusi untuk bertanding.
Jika Umno diberi tiga atau lebih kerusi, ia berkemungkinan besar akan memberi kesan buruk kepada PH.
PAS telah mewujudkan dan memupuk banyak masyarakat di seluruh Kedah, yang mempunyai sekolah, masjid, kedai dan perniagaan sendiri.
Komuniti ini bersatu padu dan harus berkuat kuasa untuk mengundi.
Ia akan menjadi lebih sukar bagi PH dan Umno untuk membawa pengundi ke pusat pengundian.
Kesunyian yang menyelubungi pertuduhan jenayah terhadap bekas perdana menteri Muhyiddin Yassin akan meletakkan isu rasuah sebagai latar belakang semasa pilihan raya.
Jika PH membangkitkan isu itu semasa berkempen, ia berkemungkinan besar akan kembali memburukkan mereka.
Tiada butiran pengundian menyeluruh yang menunjukkan sokongan kepada PN semasa pilihan raya persekutuan lalu jauh berbeza daripada sekarang.
Ini menunjukkan penghapusan pilihan raya untuk PH-Umno di Kedah.
Isu utama yang bakal melanda pakatan PH-Umno ialah kegagalan meringankan isu kos sara hidup dan pendapatan.
Terdapat banyak kantung kemiskinan yang berselerak di Kedah, di mana PH mungkin mendapati tindak balas pengundi kerana kemarahan bahawa isu asas kos sara hidup belum ditangani.
Kenaikan kadar faedah terkini oleh Bank Negara Malaysia tidak akan membantu.
Tidak mungkin isu kaum dan agama akan memainkan peranan utama dalam kempen yang akan datang.
Akhirnya, menteri besar sekarang, Sanusi, memainkan isu Putrajaya tidak bekerjasama dengan Kedah.
Jika naratif ini sampai kepada pengundi semasa kempen, ia akan bertentangan dengan “persona” Anwar dalam husting.
Implikasi kepada dinamik politik negara
Dengan PAS menguasai lima negeri utara yang meliputi sebahagian besar kawasan Melayu sebagai satu blok, negeri-negeri ini boleh menjadi lebih tegas dalam hubungan persekutuan-negeri.
Jika mentor-mentor besar negeri bekerjasama secara berkelompok, mereka akan dapat mengeluarkan banyak konsesi daripada kerajaan persekutuan.
Kita juga akan melihat pentadbiran Anwar berubah menjadi lebih berpaksikan Melayu selepas pilihan raya negeri akan datang.
Pilihan raya negeri yang akan datang adalah sangat penting untuk membina pangkalan kuasa baharu untuk PAS membuat tuntutan terhadap kerajaan persekutuan, sama seperti cara Islam mendapat konsesi daripada kerajaan pusat di Indonesia sejak sedekad lalu.
Ini adalah sesuatu yang akan digunakan oleh generasi baru pemimpin PAS sebagai leverage.
(Ditulis pada 5hb. Mei 2023)
Negeri Sembilan mungkin jambatan yang terlalu jauh untuk PN
Walau bagaimanapun, ia tidak akan menjadi pelayaran biasa untuk PH dan BN, yang pastinya masih sangat bijak apabila memperuntukkan kerusi.
Negeri Sembilan adalah negeri yang sangat pelbagai, hanya di selatan Lembah Klang.
Ia mempunyai estet perindustrian, ladang kelapa sawit, kuari simen, kawasan pelancongan, dan sebilangan besar kampung luar bandar.
Penduduk Negeri Sembilan hanya mencecah 1,100,000 orang, dan kira-kira 720,000 layak mengundi pada pilihan raya negeri akan datang, yang dijadualkan sebelum Oktober tahun ini.
Negeri Sembilan mempunyai kepelbagaian etnik dengan 56.6 peratus penduduk Melayu, terutamanya Minangkabau, kumpulan Bumiputera lain membentuk 2.0 peratus, dengan Cina 21.3 peratus, dan India 14 peratus.
Kumpulan ini tidak tersebar secara seragam di seluruh negeri, dan dengan itu campuran etnik mempengaruhi hasil pilihan raya.
Kerajaan negeri sekarang ialah Pakatan Harapan (PH), memegang 20 kerusi dalam dewan undangan negeri, dengan Barisan Nasional (BN) sebagai pembangkang, memegang 16 kerusi dalam dewan.
Kedua-dua pakatan telah bergabung untuk membentuk ‘kerajaan campuran’ persekutuan selepas PRU15.
Pada pilihan raya negeri akan datang, kedua-dua kumpulan bersedia untuk bergabung dan berjalan sebagai ‘gabungan perpaduan’.
Maklumat terkini kedua-dua parti akan menjalankan calon masing-masing mengikut kerusi yang dimenangi pada pilihan raya negeri 2018, walaupun tidak disahkan.
Perikatan Nasional (PN) tidak memenangi sebarang kerusi persekutuan di Negeri Sembilan pada PRU15.
Kedua-dua PH dan BN tidak tersentuh oleh apa yang dipanggil ‘gelombang hijau’.
PN juga tidak memenangi sebarang kerusi DUN pada pilihan raya negeri yang lalu.
Walaupun kepimpinan PN telah berjanji untuk menawan negeri itu pada pilihan raya negeri akan datang, ini mungkin hanya ‘jambatan terlalu jauh’.
PH mempunyai menteri pengangkutan persekutuan yang cukup popular Anthony Loke, yang memegang kerusi negeri Chennah, dan bekas Menteri Besar Mohamed Hasan, di kerusi Rantau, yang juga menteri pertahanan persekutuan, dan timbalan presiden UMNO untuk mengetuai kempen itu. .
Bagaimanapun, PAS telah lama memupuk masyarakat kampung di seluruh bahagian tengah, barat daya dan selatan negeri ini.
Sokongan untuk PN di kerusi Sungei Lui, Seri Menanti, Senaling, Pilah, Johol, Labu, Puroi, Chembong, Gemas, dan Gemencheh, tidak boleh dipandang remeh.
Jika PN menunjukkan prestasi melebihi jangkaan, ini akan memberikan mereka sehingga 11 kerusi.
Walau bagaimanapun, ini adalah kurang daripada 19 kerusi yang diperlukan untuk membentuk kerajaan.
Namun begitu, ini akan memalukan gabungan PH-BN, yang tidak mempunyai ahli dewan undangan PN sebelum pilihan raya.
Keputusan yang paling mungkin ialah PN mungkin boleh mengambil beberapa kerusi di Negeri Sembilan dan duduk terpencil dalam perhimpunan yang dipenuhi PH-BN.
Amat sukar bagi PN untuk mengutip undi bukan Melayu, dengan sejarah perkauman PAS yang berlarutan sejak kebelakangan ini.
Ini mungkin boleh menakutkan undi bukan Melayu.
PN boleh menjalankan beberapa calon Gerakan di kerusi majoriti Cina.
Namun, Gerakan tidak kuat di Negeri Sembilan.
Kelemahan PH-BN adalah dalam kos sara hidup dan kawasan kebajikan, di mana masih terdapat kantung kemiskinan relatif yang besar di beberapa kawasan, terutamanya dalam masyarakat India di estet.
Ini boleh memberikan sedikit tindak balas dalam undi India, yang mungkin penting di beberapa kerusi.
Isu penting ialah bagaimana BN akan melihat kepada asas Melayu tradisionalnya, bekerja bersama DAP.
Ini boleh menghalang UMNO terhadap Bersatu dan PAS, merebut undi Melayu.
Ini amat penting memandangkan UMNO, seperti yang dilihat dari PRU15 kini berada dalam kesusahan pilihan raya.
Peruntukan kerusi antara PH dan BN akan menjadi sangat penting dalam memaksimumkan undi agregat mereka.
Ini akan mempunyai pengaruh besar kepada keputusan pilihan raya.
Kita juga akan memerhatikan sama ada pertuduhan terhadap Muhyiddin Yassin mewujudkan sebarang ‘faktor Abah’, terhadap pemimpin yang telah dianiaya secara politik.
Ini akan menjadi kali pertama untuk melihat sama ada pendakwaannya yang belum selesai memainkan sebarang peranan dalam keputusan itu.
Akhir sekali, jika ada sebarang gerakan mengenai isu ‘pengampunan Najib’, kesan yang besar mungkin akan berlaku.
Jangkakan isu ini senyap untuk beberapa bulan akan datang.
Walaupun kita boleh menjangkakan perubahan terhadap PH-BN, daripada keputusan 2018, ini tidak akan mencukupi untuk PN mengambil beberapa kerusi dari ‘gabungan perpaduan’.
(Ditulis pada 23hb. April 2023)
PAS berkemungkinan sapu bersih di Kelantan dan Terengganu
Kemungkinan besar akan ada sapuan bersih oleh Perikatan Nasional (PN) di semua kerusi dewan undangan di Kelantan dan Terengganu, pada pilihan raya negeri akan datang.
Pada pilihan raya negeri 2018, PAS memenangi 37 kerusi berbanding 8 kerusi Barisan Nasional (BN), dalam 45 kerusi Dewan Undangan Negeri (DUN) Kelantan.
Di Terengganu, PAS memenangi 22 kerusi berbanding 10 kerusi BN, dalam 32 anggota dewan undangan negeri.
Bagaimanapun, pada pilihan raya persekutuan 2022, PN memenangi 14 daripada 14 kerusi parlimen di Kelantan, di samping membuat sapuan bersih di 8 kerusi parlimen, yang terdapat di Terengganu.
Sekiranya corak pengundian kekal seperti pilihan raya persekutuan, kemungkinan besar PN akan memenangi semua kerusi yang ada di Kelantan dan Terengganu, sekali gus menghapuskan UMNO sepenuhnya di kedua-dua negeri.
Ini bermakna tiada parti lain selain PAS dan Bersatu PN akan mempunyai sebarang perwakilan di negeri-negeri pantai timur.
Kebanyakan kerusi UMNO di Kelantan dimenangi pada 2018 dengan majoriti daripada 359 di Air Lanas, hingga 1,735 di Galas.
Begitu juga di Terengganu, enam majoriti kerusi UMNO terdiri daripada majoriti 143 undi di Kuala Besut hingga 1,884 di Seberang Takir.
Hanya Langkap dengan 3,446, dan Telemung dengan majoriti 4,159, UMNO mempunyai peluang untuk memegang.
Kelantan dan Terengganu tidak kuat untuk Bersatu.
Oleh itu, diandaikan majoriti peruntukan kerusi di kedua-dua negeri akan diberikan kepada PAS.
Bersatu berkemungkinan besar akan berkempen di bawah bendera PAS di beberapa kawasan yang dikuasai UMNO.
Bersatu akan mempunyai kehadiran token dalam perhimpunan baharu.
UMNO kehilangan jaguh tempatan di Kelantan.
Tengku Razaleigh Hamzah UMNO tewas tipis kepada Mohd. Azizi Abu Naim di kerusi lamanya di Gua Musang, dan Mustafa Mohamed (yang sebenarnya berpaling tadah kepada Bersatu) tidak bertanding dalam pilihan raya lalu, memilih untuk bersara.
Oleh itu, personaliti kanan UMNO tempatan tidak lagi memihak kepada pengundi.
Isu tempatan tidak akan memihak kepada ‘kerajaan campuran
Kualiti air yang lemah di Kelantan telah disiarkan di portal berita sejak beberapa minggu lalu, di mana PAS dipersalahkan.
Perdana Menteri Anwar Ibrahim telah menawarkan bantuan persekutuan.
Banjir setiap tahun menyebabkan ratusan orang, malah kadangkala beribu-ribu keluarga di kedua-dua negeri.
Punca-punca bencana ini tidak didekati secara serius oleh mana-mana kerajaan.
Bagaimanapun, PAS boleh kembali dengan hujah, sebahagian besar pembiayaan persekutuan yang disebabkan oleh Kelantan dan Terengganu, telah disalurkan melalui agensi persekutuan, bukannya terus ke negeri.
Ini telah menimbulkan kemarahan dalam kalangan masyarakat di Kelantan dan Terengganu, yang perlu diatasi oleh Anwar.
Anwar mengemukakan naratif bahawa pemuda Kelantan dan Terengganulah yang akan membawa perubahan kepada negeri-negeri itu.
Bukti untuk peralihan undi ini telah diturunkan kepada anggaran 15,000 pengunjung rumah terbuka Raya ‘kerajaan campuran’, dan beberapa media sosial tempatan menyokong perubahan.
Namun, kebanyakan pemuda yang berasa tertekan dengan cara pemerintahan PAS telah lama meninggalkan Kelantan dan Terengganu dan menetap di bahagian lain di Malaysia.
Kunci Pakatan Harapan adalah keupayaan mereka untuk membawa pengundi ini kembali untuk pilihan raya negeri untuk mengundi.
Itu adalah tugas yang sangat optimistik, walaupun kumpulan belia yang berfikiran reformasi ini wujud.
Menyentuh hati Tanah Melayu
Pilihan raya negeri yang akan datang di Kelantan dan Terengganu bermuara kepada urusan PAS lawan UMNO dan Pakatan.
UMNO kini pastinya berada pada tahap sokongan yang paling rendah pernah dilihat di kedua-dua negeri itu.
Mesej Pakatan tidak sampai ke kedua-dua negeri.
Amanah, yang berpecah daripada PAS tidak membawa ramai penyokong bersamanya.
Mesej UMNO dan Pakatan benar-benar asing bagi pengundi.
Isu yang digemari pengundi bandar, pembasmian rasuah, salah guna kuasa, dan nepotisme dalam kerajaan, tidak bergema.
Terdapat kegagalan yang mendalam oleh UMNO dan Pakatan untuk memahami jiwa pengundi pantai timur.
Oleh itu, berita dalam portal berita dalam talian harian pada asasnya tidak relevan kepada mereka.
Pengundi bandar kelas pertengahan dan profesional melihat retorik pemimpin PAS Abdul Hadi Awang sebagai memecahbelahkan, dan menentang pluralisme masyarakat Malaysia.
Walau bagaimanapun, mesej Hadi tentang kerajaan berasaskan Islam berfungsi dengan baik di pantai timur.
Sebenarnya tiada hujah balas bagi orang Islam untuk menyangkal apa yang Hadi katakan, terutamanya jika anda telah menjalani kehidupan anda dalam komuniti Islam yang rapat.
Kepada mereka ini, inilah yang sepatutnya menjadi visi Malaysia.
Berhujah menentang visi itu akan membuatkan pengundi menolak sahaja mereka yang membawa naratif balas.
Ironinya Mahathir Mohamed dan Anwar mencipta keadaan yang membawa polarisasi masyarakat Malaysia.
Pengislaman sistem pendidikan, dan perkhidmatan awam, telah mewujudkan ahli politik seperti Hadi, yang boleh bergema dengan apa yang telah diajar kepada rakyat Malaysia.
Oleh itu, falsafah Pakatan-BN tidak berkesan di pantai timur.
Pengundi tidak akan terpengaruh dengan skandal kewangan.
Satu-satunya isu yang mungkin menjejaskan sokongan besar PAS ialah sesuatu yang mengikut garis tingkah laku tidak bermoral, di luar buku permainan Mahathir.
Namun, yakinlah, jika ada, skandal ini sudah lama didedahkan dan digunakan terhadap kepimpinan PAS.
PAS belajar daripada kekalahan 2004 kepada kerajaan negeri di Terengganu.
Kelantan dan Terengganu secara umumnya dilihat secara relatifnya bebas rasuah dalam pentadbiran negeri.
Mereka telah mencipta rekod yang tidak dapat ditandingi oleh negeri lain atau kerajaan persekutuan.
Satu-satunya cara yang berkesan pada masa hadapan bagi mana-mana ‘kerajaan campuran’ untuk meningkatkan pengaruh di Kelantan dan Terengganu ialah dengan membawa masuk PAS kepada ‘kerajaan campuran’ itu sendiri.
Ini nampaknya berkesan untuk Bersatu dan Perikatan Nasional.
(Ditulis pada 15hb. Mei 2023)
Murray Hunter