Walaupun kempen telah berjalan dengan berkesan sejak November, kempen enam pilihan raya negeri semakin menarik dengan pengundian hanya tinggal sebulan lagi.
Dengan kempen yang dipertingkatkan datang soalan penting tentang perkara yang akan berlaku dan mengapa.
Siri artikel ini akan melihat secara mendalam tentang dinamik dalam pilihan raya negeri Ogos, berdasarkan kerja lapangan sebelum dan semasa tempoh kempen rasmi dan analisis statistik pengundian.
Artikel ini akan memberi tumpuan kepada pengundi swing yang kritikal dan pemacu hasil pilihan raya, negeri-negeri secara satu persatu, cabaran parti politik tertentu, kempen dan hasil yang berpotensi.
Saya juga akan memaparkan analisis mendalam tentang kerusi individu dalam siri podcast dengan Malaysiakini bertajuk “Kerusi Panas” semasa kempen rasmi, siri yang asalnya diasaskan oleh ‘Between the Lines’.
Artikel pertama dalam siri ini melihat kedudukan rupa bumi politik sekarang, sebelum penamaan calon pada 29 Julai dan sebelum kempen rasmi.
Adalah penting untuk bermula dengan kaveat kelayakan, kerana senario ini harus difahami sebagai sangat awal.
Dua dinamik penting masih menanti: penamaan calon dan kempen rasmi.
Kempen dari segi sejarah terbukti menjadi penentu dalam membentuk hasil dan amat penting memandangkan sebahagian besar pengundi yang belum membuat keputusan, terutamanya dalam kalangan pengundi muda.
Calon juga membentuk hasil, begitu juga penggunaan sumber untuk mempengaruhi pengundi dan naratif.
Jadi, mohon pembaca, lihat senario ini sebagai menggambarkan keluasan landskap pilihan raya, dengan pengundilah yang akan menentukan jalan mana yang akan muncul.
Tinjauan yang kompetitif
Mari kita mulakan analisis.
Melihat dengan teliti kerusi itu menunjukkan bahawa pilihan raya negeri Ogos akan kompetitif.
Ini sepatutnya tidak mengejutkan kerana demokrasi pilihan raya Malaysia adalah teguh.
Negeri yang paling berdaya saing ialah Selangor dan Kedah, tetapi ambil perhatian bahawa hampir satu pertiga daripada kerusi berdaya saing di semua negeri yang akan mengundi.
Memahami pengundian prospektif
Memandangkan pilihan raya ini berbeza, analisis potensi pengundian perlu lebih kompleks.
Ia perlu mengambil kira potensi persilangan (juga dikenali sebagai kebolehpindahan) merentasi kesetiaan parti tradisional, pengundi yang belum membuat keputusan, pelbagai corak atau peratusan keluar mengundi (sesetengah negeri mempunyai lebih ramai pengundi luar daripada yang lain) serta konfigurasi dan sejarah pilihan raya yang berbeza di kerusi tertentu.
Soalan seperti berapa ramai pengundi yang mungkin akan keluar mengundi atau berapa ramai pengundi yang telah mengundi satu parti/pakatan sepanjang hidup mereka akan mengubah kesetiaan mereka kerana pakatan dalam kerajaan campuran perlu dijawab terlebih dahulu untuk menentukan daya saing.
Untuk melakukan ini, saya mengambil daripada kerja lapangan pra-pencalonan ke semua enam negeri, bercakap kepada pengundi secara individu dan dalam kumpulan fokus tentang pilihan dan kebimbangan mereka.
Kerja lapangan telah membolehkan saya menentukan julat corak atau jumlah keluar mengundi dan silang yang mungkin muncul.
Saya juga mengambil daripada analisis data di kerusi, terikat dengan daftar pemilih pilihan raya selepas PRU15 (Q12023).
Saya menggunakan dua kanta untuk melihat pengundian di peringkat pusat mengundi (unit terkecil untuk anggaran pengundian) – corak pengundian etnik dan umur.
Saya juga mengkaji kelas, urbanisasi dan komposisi demografi kerusi itu daripada lensa jenis pengundi di kerusi tertentu, seperti tentera dan polis atau peneroka Felda.
Seperti yang dinyatakan dalam penyelidikan saya sebelum ini, pengundian dibentuk oleh pelbagai faktor.
Titik permulaan yang penting ialah mengiktiraf bahawa setiap negeri mempunyai dinamik dan sejarah pilihan raya sendiri.
Oleh itu, adalah perlu untuk menggabungkan berbilang kanta analitik untuk memahami arah aliran prospektif.
Senario pra-pencalonan
Di bawah saya bentangkan tiga senario berbeza.
Ini mencerminkan kerja dan penyatuan berbilang (lebih lapan) senario berbeza di setiap negeri.
Tiga kelompok senario diambil daripada unjuran yang berbeza-beza keluar mengundi, persilangan undi daripada penyokong parti kepada gabungan yang berbeza dan perubahan dalam sokongan merentas umur dan etnik.
Keputusan untuk meletakkan kerusi tertentu dalam satu lajur atau yang lain mencerminkan pertimbangan kelompok senario serupa yang berbeza dalam berbilang pembolehubah.
Senario ini berdasarkan pertandingan dua parti – Perikatan Nasional (PN) dan pakatan (Pakatan Harapan dan BN), jadi pada ketika ini mereka meninggalkan Muda dan parti lain/bebas yang mungkin bertanding.
Seperti yang dinyatakan, senario ini adalah pra-pencalonan.
Senario ini disediakan untuk memahami rupa bumi pilihan raya yang kompleks dan kemungkinan konfigurasi kuasa yang berbeza.
Terdapat penahanan berterusan terhadap status quo, tetapi melihat dengan teliti situasi di lapangan mengesahkan semula bahawa keadaan sedang bergerak dan berubah – dan berkemungkinan akan berubah semula (walaupun secara sederhana) apabila pengundian berlaku bulan depan.
Berikut ialah tiga kelompok senario yang berbeza.
Yang pertama – “PN Blowout” – diambil dari perbincangan yang paling digembar-gemburkan mengenai PN pembangkang yang semakin mendapat tempat.
PN telah mendapat keuntungan pada pilihan raya sejak pilihan raya Melaka 2021 dan berharap dapat menterjemahkan kelebihan di peringkat persekutuan pada PRU15 kepada pilihan raya enam negeri.
Parti utama dalam PN – PAS – memegang tiga daripada kerajaan negeri yang akan ditandingi.
Saya berpendapat bahawa pilihan raya akan datang akan menjadi ujian yang lebih substantif bagi “Gelombang Hijau” (tema yang akan saya teliti dalam bahagian lain akhir bulan ini).
“PN Blowout” diambil daripada senario yang memanjangkan kelebihan pilihan raya PN, terutamanya daripada penghakisan sokongan daripada Umno/BN.
Ia juga melihat kepada kelebihan yang mungkin berlaku daripada pengundi muda kepada PN – di mana, seperti yang dinyatakan sebelum ini dalam bahagian generasi saya, ini berbeza-beza di seluruh negeri.
Senario kedua “Kelebihan Sederhana PN” adalah berdasarkan penilaian bahawa lebih ramai pengundi boleh mengundi PN, tetapi tidak seperti yang digembar-gemburkan, iaitu, mendakwa mencapai 70 hingga 80 peratus undi Melayu (peringkat Padang Serai) atau 60 peratus daripada pengundi muda (terdapat di kawasan tengah Melayu utara tetapi tidak di negeri-negeri Pantai Barat yang lebih pelbagai).
Menggunakan garis dasar PRU15, senario ini menilai perbezaan dalam sokongan untuk PN yang mengakui kelebihan sederhana di dalam negara, termasuk pengurangan kecil sokongan di beberapa kawasan daripada pengundi muda.
Di sini premisnya ialah sokongan PN kekal kukuh, tetapi mungkin memuncak pada PRU15, dipengaruhi oleh “faktor Abah (Muhyiddin Yassin)” dan mengiktiraf di beberapa negeri bahawa penentangan terhadap PAS masih ketara.
Ini diimbangi dengan pengiktirafan bahawa akar umbi Umno terus terhakis dalam kalangan pengundi Melayu khususnya di kawasan yang didominasi oleh PAS.
Kelompok kedua ini bertujuan untuk menangkap arah aliran yang berbeza ini.
Senario terakhir “Boost Kerajaan Anwar” diambil daripada sekumpulan senario yang mengakui di beberapa kawasan bahawa kerajaan Anwar telah mendapat sokongan, dengan ramai pengundi bersedia untuk “memberinya peluang”.
Keletihan dengan ketidakstabilan dan politiking adalah nyata.
Pengundi mahu pilihan raya berakhir jadi tumpuan akan diberikan kepada pentadbiran dan dasar.
Di sini pengundi yang belum membuat keputusan adalah sangat penting, pengundi muda.
Turut tertanam dalam perbincangan rangsangan kerajaan Anwar ialah pengiktirafan bahawa sesetengah kerajaan penyandang di peringkat negeri lebih popular daripada yang lain, dan faktor kerajaan Anwar bekerja memihak kepada beberapa kerajaan negeri, seperti di Pantai Barat (terutamanya Selangor dan Pulau Pinang dengan kurang ketara di Kedah).
Senario ketiga ini menunjukkan apa yang boleh berlaku jika kerajaan Anwar dan parti komponennya – yang boleh dikatakan masih belum mempunyai naratif yang jelas dan kempen yang berkesan – mendapat tempat.
Walaupun ramai yang mengatakan bahawa kerajaan persekutuan bergelut dengan memenuhi jangkaan dalam pengundi yang lebih mencabar, mereka masih merupakan kerajaan baharu selama lapan bulan, dengan muhibah yang besar di kalangan ramai pengundi.
Ketiga-tiga senario ini bertujuan untuk menangkap variasi kemungkinan.
Sekali lagi, senario ini harus difahami untuk menunjukkan variasi dalam pengundi Malaysia yang sangat dinamik.
Saya mempunyai tiga kategori – Perikatan Nasional (PN), pakatan (Pakatan Harapan dan Barisan Nasional) dan TCTC (terlalu dekat untuk dipanggil), kerusi di mana margin kemenangan pada peringkat awal ini kurang daripada lima peratus.
Nombor dalam carta bar merujuk kepada potensi jumlah tempat duduk yang termasuk dalam kategori masing-masing.
Bumi Melayu PAS
Mari kita lihat: Semua petunjuk ialah sebelum kempen rasmi, PAS akan mengekalkan ketiga-tiga negeri itu.
Bagi sesetengah pemerhati, persoalannya ialah sama ada kerajaan campuran akan mampu bertahan – untuk memegang kerusi penyandangnya.
PAS kekal kuat di Kelantan, Terengganu dan Kedah, di mana penyandang Menteri Besar Muhammad Sanusi Md Nor telah mendominasi tajuk berita.
Secara analitikal, isu utama ialah sama ada PAS akan memenangi dua pertiga undi, satu ambang penting untuk menukar perlembagaan negeri.
Kemungkinan ini wujud di ketiga-tiga negeri termasuk negeri Kedah dan Terengganu yang lebih berdaya saing.
Di negeri Terengganu dan Kedah yang sama, pertandingan untuk mengekalkan satu pertiga daripada kerusi adalah yang paling sengit.
Dari Kijal di Kemaman ke Bandar Baharu di Kulim, pertarungan berlangsung.
Untuk menghargai keamatan daya saing, untuk melihat perubahan dalam potensi prestasi kerajaan campuran Anwar, daripada berpotensi dimusnahkan kepada memegang sepertiga kuasa.
Kempen di negeri-negeri ini sebahagian besarnya diabaikan oleh kerajaan persekutuan setakat ini, walaupun banyak kerusi yang kompetitif.
Negeri Teras Pakatan
Kerajaan negeri penyandang di seberang politik Malaysia juga menghadapi perjuangan mereka sendiri untuk memegang sokongan.
Inilah kes di mana Harapan (sebelum 2015 sebagai Pakatan Rakyat) telah memegang kuasa di Pulau Pinang dan Selangor sejak 2008.
Tidak dinafikan, PN pembangkang telah mendapat tempat dalam PRU15 dan menyasarkan untuk menterjemahkan kelebihan ini di peringkat negeri.
Senario “PN Blowout” di Pulau Pinang dan Selangor menunjukkan bahawa jika ini berlaku, PN akan memecahkan dua pertiga di Pulau Pinang dan melampaui ini di Selangor.
Walaupun banyak kerusi dalam senario ini adalah TCTC, penyelidikan di bawah menimbang ini memihak kepada kerajaan Harapan yang sedia ada untuk mengekalkan kebanyakan kerusi mereka.
Di Pulau Pinang dan Selangor, kerajaan penyandang lebih popular daripada kerajaan persekutuan.
Ini khususnya berlaku di Selangor di kalangan pengundi Melayu dan di kalangan pengundi Cina di Pulau Pinang.
Terdapat penghargaan yang tidak mencukupi bahawa pengundi memahami bahawa kerajaan negeri dan persekutuan adalah berbeza.
Pada ketika ini, kemungkinan PN memenangi kerajaan Selangor adalah tipis, walaupun kemungkinan itu tidak boleh ditolak sepenuhnya.
Senario lain – “Boost Kerajaan Anwar” dan “Kelebihan sederhana PN” – juga merupakan laluan yang boleh dipercayai di hadapan.
Anwar berasal dari Pulau Pinang dan ini penting dalam kalangan ramai pengundi.
Di dua negeri inilah penentangan terhadap PAS juga antara yang paling kuat.
‘Negeri’ istimewa
Corak sokongan di Negeri Sembilan adalah berbeza.
PKR mempunyai tempoh lebih pendek di sini, hanya memenangi kerajaan negeri pada 2018.
Perubahan dalam sokongan beberapa tahun kebelakangan ini juga unik.
Pada PRU15, PN paling lemah di sini.
PAS tidak mempunyai asas yang sama seperti yang ada di tempat lain di Negeri Sembilan.
Di bawah pimpinan Mohamad Hassan (Tok Mat), Umno mengadakan pilihan raya sendiri pada PRU15.
Bersama Terengganu, Negeri Sembilan adalah negeri barisan hadapan untuk mengekalkan sokongan pilihan raya kepada parti lama yang agung itu.
Daripada tiga kelompok senario itu, “PN Blowout” adalah yang paling kurang berkemungkinan di Negeri Sembilan kerana corak sokongan pilihan raya.
Namun untuk mengekalkan konsistensi dalam analisis, saya membangunkan ketiga-tiga alternatif.
Apa yang dimainkan di Negeri Sembilan ialah kekuatan Umno, peratusan keluar mengundi dan undi bersilang kerana kesetiaan tradisional yang kuat.
Kesediaan silang (berdasarkan kumpulan fokus) nampaknya lebih rendah berbanding di Pulau Pinang dan Selangor.
Dengan PAS mempunyai kurang pangkalan di negeri itu, keadaan memihak kepada senario lain pada tahap yang lebih tinggi daripada yang berlaku di tempat lain.
Apa yang menarik untuk ditonton ialah bagaimana tambang Umno dan sama ada persilangan dan jumlah keluar mengundi untuk kerajaan campuran Anwar akan cukup tinggi untuk menggerakkan senario ke arah majoriti kemenangan yang selesa.
Memandang ke hadapan
Memang banyak yang perlu diperhatikan, dan lebih banyak analisis dimensi berbeza yang lebih mendalam akan menyusul.
Saya memberi amaran kepada pembaca supaya tidak terlalu menafsirkan senario pra-pencalonan ini.
Mereka bertujuan untuk menunjukkan kepada anda variasi hasil yang mungkin dan trajektori potensi yang berbeza.
Sehingga kini, tumpuan tertumpu kepada salah satu daripada ini, kemenangan PN, dan bukannya penilaian yang lebih seimbang terhadap kemungkinan berbeza, termasuk kelebihan untuk kerajaan Anwar berbanding PRU15.
Penting untuk diingat bahawa pengundilah yang mempunyai kuasa – merekalah yang akan menentukan.
Rakyat Malaysia menerima dan menggunakan kuasa mengundi mereka dan memandangkan sifat mega pilihan raya akan datang, keterujaan dalam kempen (yang belum ada) akan terbina (mungkin apabila kerajaan campuran membangunkan naratif yang lebih jelas dan lebih fokus).
Calon dan kempen akan mengikuti, mengubah peraduan (dan mewujudkan keperluan untuk unjuran yang disemak).
Walau bagaimanapun, semua petunjuk pada persimpangan ini ialah walaupun kerajaan mungkin tidak berubah dari satu gabungan ke gabungan yang lain, imbangan kuasa dalam negeri mungkin akan berbuat demikian.
Dalam hal ini, dan dalam pertandingan intensif yang akan menyusul, ia sama sekali bukan undian “status quo” negeri.
BRIDGET WELSH